ОЙДУН ДЕН СООЛУККА ТИЙГИЗГЕН ТААСИРИ ЖӨНҮНДӨ
“Мен кандай ойлонсом, өзүмдү ошондой сезем, азыр дал ошондой жашоодо жашайм!”– бул чындык.
Ой күлүк. Ойсуз жашоо кыйын. Ар бир адам басса турса ой менен басып, ой менен сүйлөшүп, сезиминде сезип жашайт. “Ой” – ар бир адамдын күнүмдүк жашоо турмушундагы куралы. Аны турмушка ашырып, секунда сайын тамактандырып турган адам “сезими”, “сөздөрү”. Ойдун “оң” жана “терс” жагы бар. Жамандыгына алсаң ой менен учу кыйры түгөнгүс “терс” көрүнүшкө түшөсүң, жашооңду кыйынчылыкка учуратып, ден соолугуңду оорууга чалдыктырып, өмүрүңдү кыскарта аласың. өзүңдү, үй бүлөңдү, мамлекетиңди, бүткүл Ааламды дүрбөлөңгө саласың. Үй бүлөдөгү эле аба ырайын эмес жаратылыштын абасын бузууга чоң салымыңды кошосуң.
Ал эми, оюңду “оң” жагына бурсаң, “жоктун” каналынан “бардын” каналына автоматтык түрдө уланасың да “барды” жасап, кубанычыңды көбөйтүп, жыргал жашоо кура аласың. Өзүңдү өзүң жакшы сезе баштайсың. Ден соолугуң чыңдалып, үй– бүлөңдө бакыт, орноп, мамлекетиң өнүп өсөт, жыргал жашоонун пайдубалы түптөлүп, Ааламга кубанычтын сезимин жөнөтөсүң. Ал нерсе албетте, жаратылыштын төрт мезгилин өз калыбына келтирет. Сөз менен айтканда бул жомок сыяктуу. Бирок аны ишке ашырган адам кана бул нерсеге ишенет. Аны кантип жасоо, ал сенин турмуштук тажрыйбаңа, билимиңе жараша кана болот. Ал үчүн ишенүүң керек.
Эки вариантты тең тез эле жасоо оңойбу? Албетте жок. Бирок мүмкүнчүлүк бар.
Ар бир адам жашоодо өзүнө ыңгайлуу шартты кабыл алат жана түзөт.
Албетте, бир сөз менен айтуу жеңил, бирок, кеп аны аткарууда, ишке ашыра билгендигиңде. Ошон үчүн бул китеп аркылуу, аткаруунун үрөнүн кана себебиз. Ал эми, убакыт келгенде кандай үрөн сепкендигиңе өзүң күбө болосуң.
Жыйынтык качан болот?
Качан адам өзү менен өзү иштеп, өзүн өзү тарбиялап, өзүң каалаган “каналда”, нур толкунда ритимдүү, стабилдүү кармай алганда, өзүң жасаган ишиңе ишенгенде кана болот. Бул күнүмдүк жашоо. Ыраазылык менен кубанып жашоо. Ден соолукта жашоо. Өзүнө өзү кожоюн болуп, эмнени кааларын ачык, так, даана билип, өз эмгегине өзү ээ болуп, өзүн өзү сыйлап сүйө билгенде кана болот.
Андай деңгээлге жетүү үчүн эмне кылуу керек? Ал үчүн албетте, турмуштук тажрыйба, тажрыйба, тажрыйба керек! Кантип жашоону билүү керек.
Адам баласы бир “ойду”, бир канча узак убакытка кармап тура алабы? Аны “сезими менен сезип” дайыма ошол сезимди кармап тура алабы? Ар бир адам кубануу, сүйүү, бактылуулук сезимин Ааламга тынымсыз, “ар бир секундада” жөнөтө алабы?
Мисалы, жаман ойду ойлоп, сезим менен Ааламга заматта жөнөткөнгө көпчүлүк адам устабыз.
Жакшы ойду, жакшы сезимдичи? Сезимин контролдогон адам эсептелүү. А, сенчи? Эми ар бир адам өзүңдүн жашооңду байкап көр. Эмнелерди көп ойлоп, өзүңдү кандайча сезесиң? Эмнени өз денең менен нур аркылуу мейкиндикке, Алла Талаага жөнөтүп жатасың?
Ойдун “оң” тарабын же “терс” тарабын алуу – бул ар бир адам үчүн баалангыс турмуштук тажрыйба.
“Ойдун башаты” – ар бир адамдын жүрөгүнүн түпкүрүндө, башкача айтканда “жанында”, “канында”” гениңде”, “ар бир клеткаңда” жана мейкиндиктеги “маалымат талааңда”(же Алла Талаада, кудайда).
Ар бир адам денеси өзүнүн “учур чактагы акыбалына, сезимине” жараша Ааламдагы “ой дүйнөнүн түркүн толкунуна” уланып, ой өзгөргөн сайын, тынымсыз өзгөрүп турат. Ошого жараша ата – энең, бир туугандарың, өмүрлүк жолдошуң, уул кыздарың, айылың, шаарың, мамлекетиң болот.
Ал эми көпчүлүк адам “ой – башта, мээде” деп түшүнөт.
Учурунда мен да ошондой деп ойлоочумун.
Убакыт өткөн сайын билим алуу менен “ойдун дүйнөсү” кайда экендигин, өзүмдү өзүм кечирүү, кечирим суроо, сүйүү, кабыл алуу менен түшүнө баштадым.
Терс ойдун агымында жүргөн адамга ойдун “оң тарабына” өтүү бир канча эмгекти талап кылат. “Эч нерсе, эч качан жөн эле, өзү боло бербейт”, дегенге өз тажрыйбам менен ишендим. Аны ар бириңер өзүңөр байкап көрсөңөр болот.
Кээ бири заматта болсо, кээ бирине убакыт керек. Ал адамдын түшүнүгүнө, жөндөмдүүлүгүнө жана иштөө аракетине жараша өзгөрөт.
Тандоо өзүңдөн:
Ооруу кыйынчылык керек болсо – “терс” ойдун агымын, чың ден соолук, бактылуу турмуш керек болсо – “ойдун оң тарабын кабыл ал”. Бирок, экөөбүң тең, “тең салмактап” алып жүргөндү билсең “эң сонун” болмок.
Себеби, жаман айтпай жакшы жок. Жакшы болбосо, жаманды эмнеге салыштырасың? Кара болбосо актын баркын кайдан билмексиң? Караңгы түн болбосо, жарыкты кайдан барктамаксың?
Тең салмакты сактап, баланста жүрүү үчүн, албетте турмуштук тажрыйба керек.
Ал эми, мен, ал турмуштук тажрыйбаны “терс ойду” адегенде кабыл алып, андан кийин “жансыздандырып”, мээмдеги, денедеги терс ойлорду чогултуп денеден чыгарып, б.а. денени “бош кармап” денеден өтүп кетүүгө жол берип, андан кийин жашоомдун оң тарабына же ыңгайлуу тарабына буруп, денени тең салмакта кармоону үйрөнө баштадым. Аны кантип жасоо керектигин, түшүнгөн адам, китептеги сөздөрдүн маанисине карап иликтеп алат.
Аны кантип жасоо керектигин өз тажрыйбам аркылуу жана башкалардын турмуштук тажрыйбасын пайдалануу менен мисалдарды келтирип түшүндүрөм.
Жагып калса жасап көрсөңөр болот.
Эгерде кимде ким өмүр бою ооруудан, ар кандай турмуштук проблемалардан кутулууну көздөгөн адамдар болсо, анын эмне үчүн ушундай экендигин түшүнгүсү келсе жана жашооңдо өзгөрүү болуусун кааласа, анда бул китеп “аркылуу өзүңдү түшүнүүгө кандайдыр бир деңгээлде жардам алышың мүмкүн”.
“Чечим” кабыл алуу өзүңдөн.
Эгерде денеңде чың дилиңден “чечим” кабыл алынса, “ичиңден улутунуу же терең дем алуу” менен белги берет, оор улутунуп, үшкүрүнөсүң. Ушундай белги болсо “жан дүйнөң” кабыл алды деп түшүн.
Түш аркылуу дагы ар кандай белгилер болот. Баардыгын “жакшы жагына жору”. Кандай жоорусаң ошол жагына оойт, “белгилерге” да маани берүү зарыл, себеби дүйнө туш тараптан ар кандай мааниде түшүнүүгө жардам берет. Мисалы: астыңдан өткөн мышыкты кандай жоруйсуң? Корксоң сен ойлогондой окуя болушу күтүлөт. Анын ордуна “Оо кара мышык өтүп кетти, бүгүн буюрса жолум эң сонун болот!” – деп ойлосоң анда ал сенин пайдаңа иштейт, себеби, сен жамандыкты эмес, жакшылыктын каналына уландың. Алдыңда жакшы нерсе күтүп жатканына “көңүлүңдү бурдуң”. Эмнеге көңүлүңдү бурсаң, энергияң сенин ошол нерсеге уланат. Бирок, жаман түш жакында боло турган окуяны дагы алдын ала билдириши мүмкүн, ал мейкиндиктеги жакын арада боло турган образдын энргиясы. Ошон үчүн ал энергияны дене аркылуу дем алып, дем чыгаруу менен тез арада өткөрүп жибергенди билүү керек. Ал үчүн дагы билим керек, түшүнүү керек, турмуштук тажрыйба керек.
Элибизде эң сонун философиялык түшүнүк бар:” Түштүн мойну кылдай ичке, кайсыл жакка бурсаң ошол жакка оойт” деген. Ошондуктан түш жоруу өзүңдүн чеберчилигиңе жараша, пайда же зыян алып келүү кызматын кылат.
Анда эмесе, биринчи иретте бул сөздү айтуу маанилүү:
Мен өзүмдүн “оюмдун кожоюну – өзүм болууну чечтим!”.
Суроо: Эмне үчүн “чечимди” өзүм кана кабыл алышым керек?
Эми түшүндүрөйүн, эгерде адам “өз ою үчүн өзү кожоюн” болбосо, ал адам ар кандай башкарылууга жөндөмдүү, б.а. башка адамдардын таасирине тез көнүп, өзүнүн ой, пикиринен башка бирөөлөрдүн каалоо – тилектерин жогору коет да, өзүнөн башка адамдардын башкаруусуна кабыл болот.
Жыйынтыгы, мисалы: “оома”, “ар кимдин тилине кире берет”, “сөзүнүн туругу жок”, “сүйлөй берет”, “жасабайт”, “аткара албайт”, “жалганчы”, “ал оорулуу”, “анын колунан келбейт”, “аны оңой эле башкарып алса болот”, “жок” деп айта албайт, “мени сыйлайт”, “өтө боорукер”, “урушчаак”, “ушакчы”, “ач көз”, “сараң” деген ж.б.у.с. сөздөрдүн ээси болот.
Ушундай жашоодо жашагың келеби?
Эгерде, жогорудагыдай акыбалда болсоң өзгөргүң келеби?
Жашоонун түркүн жолдору бар, аны түшүнөсүңөр да. Тандоо өзүңдөн.
Эгерде жашоонун “түшүнүү” жолун өздөштүрүүнү тандасаң анда маанисине түшүнүп окуган пайдалуу. Жакшылап ойлон. Бул жол убакытты, эмгекти талап кылат. Эгерде чын ыкласыңдан ушул жол “туура” деп тандасаң анда окууну улант. Окууну улантуу – бул алгачкы “чечим” кабыл алуу болуп эсептелет.
Эми сен өзүңө өзүң кожоюн болууну “чечтиң!”.
Улантууну кааласаң анда эмесе, кайталайбыз:
«Мен өзүмдүн оюма өзүм кожоюнмун, себеби келген ойду кантип пайдалуу иштетүүнү билемин!»
«Мен өзүмдүн оюма өзүм кожоюнмун, себеби келген ойду кантип пайдалуу иштетүүнү билемин!».
«Мен өзүмдүн оюма өзүм кожоюнмун, себеби келген ойду кантип пайдалуу иштетүүнү билемин!»
–
[А] Кудай ден соолукта! Кудай өз жайында!